در مسابقات تکواندو در کشور ما به دو شاخه اجرای فرم(پومسه) و شاخه مبارزه(کیوروگی) تقسیم شده است وتکواندوکاران معمولا به نسبت فیزیک بدنی و استعداد و علاقه ای که دارند یکی ازاین دو بخش را به صورت تخصصی دنبال می نمایند.متاسفانه گاها در مسابقات تکواندو مشاهده شده است که بسیاری از ورزشکاران به علت عدم آگاهی از مسائل و قوانین داوری و یا عدم آگاهی کوچ ها یا هدایت کنندگان به اطلاعات مربوط به این بخش امتیازات مهمی که حتی بعضا تعیین کننده در سرنوشت یک مسابقه هستند را از دست می دهند. لذا جهت آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان به این رشته مواردی را که ورزشکاران و کوچ ها باید ضمن انجام مسابقه رعایت کنند یادآوری می گردد و امید است که با تحقیق و مطالعه بیشتر شاهد رشد هرچه بیشتر دانش و آگاهی قهرمانان و مربیان در این بخش باشیم.

هدایت و رهبری صحیح مبارز

مواردی را که کوچ ها یا مربیان باید از آنها آگاهی داشته و در مسابقات رعایت نمایند به شرح زیر است:

1-   هدایت فنی مبارز: هدایت فنی مبارز عبارت است از رهبری صحیح مبارز در برابر حملات و ضد حملات حریف و در جهت کسب امتیاز از حریف . گاها در بسیاری از مسابقات مشاهده شده است که بعلت دانش ناکافی کوچ و هدایت نادرست, مبارز اگرجه از لحاظ تکنیکی از حریف بالاتر است ولی به او می بازد در این مواقع اصطلاحا می گویند مبارز به کوچ حریف باخت . پس توجه داشته باشید که هدایت مبارز از خود مبارزه چندین و چند مرحله مهم تر و صد البته دشوار تر است.

2-   کنترل مسائل روحی و روانی مبارز: عوامل بازدارنده ای در جهت افت مبارز در هر   مسابقه ای وجود دارد که شایع ترین آنها استرس است .گاه مشاهده می شود قبل از شروع مبارزه آنقدراسترس مبارز بالا می رود که برداشت تکنیکی او از راهنمایی های کوچ در حد زیر 20 درصد است. کوچ هایی که درک بالا و تجربه ای وافر دارند می دانند که در این مواقع بجای تغذیه تکنیکی مبارز باید به کنترل مسائل روحی وروانی وی بپردازند و سعی در آرام کردن مبارز خود داشته باشند, چرا که یک مبارز اول باید از لحاظ روحی متعادل باشد تا بعد بتواند برداشت مفید از    صحبت های کوچ خود داشته باشدو این نوع استرس شدید اغلب در مبارزانی دیده می شود که:   

1- این مبارزه اولین مسابقه و مبارزه رسمی آنها است

 2- هیچگونه شناخت کافی از حریف ندارند.

3-ارزیابی نقاط ضعف و قوت مبارز و حریف وی: در بعضی مسابقات مشاهده می شودکه حریف اکثرا از یک نوع تکنیک در مبارزه استفاده می کند و بعضا بنابه شرایط مبارز امتیاز هم می آورد در این مواقع کوچ با زیرکی خاص باید مبارز را در جهت امتیاز گیری از این نوع حریف هدایت کند و نیز ارزیابی کند که آیا نقطه قوت مبارز با نوع ضد حمله ای که باید در برابر این نوع حریف  استفاده کند سازگار است یا نه. اگر سازگار باشد که می توان با این حربه حریف را شکست هم داد اگر سازگار نبود چه راهکاری که باید برگزید بدین شرح است که: اکثر تکواندوکاران می دانند که با یک تکنیک نمی توان بر حریف و کوچ او غلبه کرد و تعدد تکنیکی است که مبارز را به سمت هدف  خود راهنمایی می کند و در مواقع بحرانی و این چنینی راه گشای کار اوست پس مبارزان عزیز به خاطر داشته باشید که تنها یک تکنیک را بعنوان شگرد انتخاب نکنید و تعدد شگرد تکنیکی ایجاد کنید .

4-توانایی یافتن راهکار های فنی و حل مسائل روحی و روانی مبارز به شکل ضربتی و اتخاذ تاکتیک و استراتژی مناسب برای هر سیستم مبارزه ای و آگاه کردن مبارز از مسائل و قوانین داوری در مواقع لزوم: یک کوچ با تجربه حد اکثر طی یک راند از سه راند مسابقه حریف را ارزیابی می کند چرا که اگر یک کوچ سریع عمل تجزیه حریف را انجام ندهد دیگر وقتی برای ارزیابی باقی نمی ماند و حریف طی راند های دوم و سوم مبارز را شکست می دهد . و همانگونه که مرسوم است کوچ باید طی ثانیه های آغازین با صحبت ها و راهنمایی های خود با  مبارزش در جهت ارزیابی حریف کوشش کند و اگر مبارز وی در طی این زمان به علت استرس زیاد, خود این کار را انجام ندهد کوچ باید آموزش هایی را که جهت ارزیابی حریف به مبارز قبلا آموزش داده است را به خاطر او بیاورد .اتخاذ تاکتیک و استراتژی نیز مهم است چرا که قاعدتا تاکتیکی که در  مبارزه با یک حریف کوتاه قد انجام می شود نمی تواند برای مبارزه با یک حریف بلند قد نیز اتخاذ گردد و تمام این وظایف و راهنمایی های مبارز بعهده کوچ او می باشد

موارد مهم قبل از شروع مسابقه

1-یک نفر فرد هدایت کننده مبارزه ابتدائا به لحاظ روحی و روانی باید مبارز را جهت انجام مسابقه آماده نماید و ضمن گوشزد کردن مسائل فنی و یاد آوری نقاط ضعف و قوت فرد مسابقه دهنده به او انرژی مثبت به صورت کلامی القاء نماید.

2-بدن فرد مسابقه دهنده را خوب گرم نماید (گرم کردن مفاصل و عضلات در نواحی مختلف مخصوصا گردن - کمر - زانو ها و آمادگی ضربان قلب)

3-ماساژهای مخصوص در نواحی آسیب پذیر را بخوبی انجام دهد تا احتمال آسیب های مختلف بدن حین مسابقه را تا حد ممکن کاهش دهد (ماساژ و آماده کردن ضربه پذیری در نقاط مختلف بدن مثل ساق ها-دنده ها-ران هاو عضلات نواحی مختلف بدن)

4-در بستن تجهیزات کامل مسابقه به ورزشکار کمک نماید تا حد اقل روحیه ای هم برای او باشد

مهم: کوچ های گرامی یادتان باشد تمام کار هایی را که شما برای مبارز خود انجام می دهید کوچ حریف هم انجام می دهد پس سعی کنید زیرک تر و با هوش تر از کوچ حریف باشید.

مهم: قبل از شروع مسابقه و گذاشتن لثه در دهان ورزشکار جرعه ای آب برای حفظ خونسردی به ورزشکار بنوشانید

مهم: لازم است کوچ ها بدانند که نامناسب بودن و شل بستن تجهیزات علاوه بر احتمال آسیب دیدگی ممکن است به علت وقفه های مکرر در بازی تذکر و اخطار برای ورزشکار را نیز در پی داشته باشد.

موارد مهم در حین مسابقه   

پس از هدایت ورزشکار به شیهاپ جانگ ,کوچ روی صندلی مخصوص می نشیند و یک حوله و یک لیوان و قمقمه ای آب در کنارش قرار می دهد.بصورت اجمالی و خیلی کوتاه قوانین کلی مسابقه را برای ورزشکار توضیح می دهد و یاد آور می شود که قبل از ورود داور وسط به شیهاپ جانگ مسابقه ورزشکار حق ورود را ندارد و پس از اعلام داور ورزشکار سریعا و قبل از پایان مهلت 8 ثانیه ای و پس از گذاشتن لثه در دهان بر روی تشک می رود و ابتدا قبل از هر کاری به داور وسط احترام می گذارد,سپس ورزشکار در اختیار داور وسط قرار دارد تا وسایل و تجهیزات او و حریفش را بررسی کندو پس از ادای احترام به سرداور و حریف و با اعلام شروع ( شی جاک) از طرف داور وسط به مبارزه می پردازد.

کوچ یا هدایت کننده در حین مسابقه با صدای بلند فریاد نمی زند و اگر موردی را خواست در حین بازی یادآوری کند سعی می کند بدون ایجاد سر و صدا و جلب توجه این کار را انجام دهد.کوچ ها باید به ورزشکاران تفهیم نمایند که که در مورد مسائل داوری اعتراضی نکند و به رای داور وسط احترام نمایند و چنانچه در صورت لزوم احساس می کنند که اشتباهی در رأی صادره توسط داور بوجود آمده بصورت کتبی موارد مورد نظر را توسط مربی یا سرپرست تیم به کمیته انضباطی یا کمیته برگزاری مسابقات گزارش نمایند.کوچ یا هدایت کننده مبارز باید به ورزشکار خود تفهیم کند که هیچگاه بدون اجازه داور وسط (حتی برای درست کردن تجهیزات خود) بطرف کوچ برنگردد.

موارد مهم در بین راند ها

در بین راند ها و زمان استراحت یک دقیقه ای:

پس از اینکه ورزشکار را بر روی صندلی به شکل خیلی راحت نشانده,ابتدا باید لثه را از دهان ورزشکار خارج نموده و پس از شستشوی دهان وی جرعه ای آب به ورزشکار نوشانده و با حوله خیس به طرف صورت و بدن ورزشکار باد می زند. هیچکدام از تجهیزات دیگر را شل یا باز نکنید. در 30 ثانیه اول استراحت, کوچ باید فقط به فکر بازسازی و اکسیژن رساندن توسط بادزدن و ماساژ بدن ورزشکار باشد و حتی المقدور از گفتن مسائل فنی پرهیز کند چون بر اثر فشار و خستگی ورزشکار نمی تواند در آن لحظه چیز زیادی دریافت نماید.پس از آن در زمان باقیمانده استراحت, با آرامش بطوریکه استرس به ورزشکار منتقل نشود به صورت خیلی مختصر و مفید و در چند جمله کوتاه نقاط ضعف و قوت وی و حریفش را گوشزد نماید و نحوه عملکرد و استراتژی راند بعدی را به وی تفهیم نماید.در هنگام ورود مجدد به تشک مسابقه لثه را در دهان وی گذاشته و با حوله بدن ورزشکار را خوب خشک نماید و پس از اجازه داور وسط ورزشکار را به مسابقه باز گرداند.یک کوچ فنی و خوب هرگز اجازه نمی دهد اطرافیان در کار کوچینگ دخالت کنند و همواره سعی می کند توجه ورزشکار را به خود معطوف نمایدو این کار را با گوشزد نمودن به مبارز که فقط به صحبت های او توجه کند, انجام می دهد.لازم به توضیح است که یادآوری و آموزش مسائل فنی و ریز مطالب در این زمان کوتاه مسابقه میسر نبوده وکوچ خیلی کوتاه و مفید موارد کلی را که ورزشکار باید بلد باشد و استراتژی یا تاکتیک مناسب حین مسابقه را به وی یادآوری نماید.کوچ یا هدایت کننده باید به ورزشکار خود بیاموزد که از هیجانات کاذب که باعث مصرف انرژی بیهوده می شود بپرهیزد. در اینجا این نکته لازم و ضروری به نظر می رسد که کوچ یا مربیان با نوع رفتار و منش خود که همواره الگوی ورزشکاران می باشند باید به مبارزین خود آرامش القاء کنند و سعی کنند با حفظ خونسردی و رعایت ادب و قوانین داوری, ورزشکاران را تحت کنترل خود داشته باشندو چنانچه کوچ یا هدایت کننده احساس کند که ورزشکار تحت کنترلش از وی حرف شنوی ندارد به هیچ وجه به کوچینگ وی اقدام ننماید.